ANALYSE – We zijn voorlopig nog niet van de Amerikaans-Chinese handelsoorlog af. Want hoewel de presidenten afgelopen weekend een wapenstilstand afspraken, is vrede nog lang niet in zicht. De negentig dagen die nu staan voor de ‘wapenstilstand’ zijn waarschijnlijk niet genoeg.
Een jaar aan ‘economische beschietingen’ leidde Xi Jinping en Donald Trump dit weekend naar de onderhandelingstafel. Trump begon de handelsoorlog vooral omdat hij China beschuldigt van technologiediefstal. Een van de punten waarop de staatshoofden overeenstemming bereikten is werken naar een oplossing op dit vlak.
De zogenoemde wapenstilstand voorziet in een periode van negentig dagen waarin de landen geen nieuwe verhogingen invoeren. Verder schort de VS voorlopig een geplande verhoging van 10 naar 25 procent op. China belooft meer landbouwproducten uit Amerika te kopen.
Het lijkt een begin van een oplossing. Trump prees de ‘deal’ en karakteriseert die als een opsteker voor Amerikaanse boeren en bedrijven. “Onze relatie met China heeft een GROTE stap voorwaarts genomen.”
Voorzichtig positief
Meerdere koepelorganisaties in de VS reageerden voorzichtig positief. “Het is duidelijk dat de regering geluisterd heeft naar de bezwaren van degenen die negatief geraakt werden door de bestaande tarieven”, aldus Matthey Shay van de National Retail Federation. “We hopen dat deze pauze van negentig dagen tot een positieve oplossing zal leiden, waarbij er geen tarieven meer bestaan.”
De teneur is echter helder. Net als Shay moedigen brancheorganisaties op om tot een permanenter akkoord te komen en écht een einde te maken aan de handelsoorlog.
Het probleem is deels dat veel nog onduidelijk bleef na de ontmoeting van Xi en Trump op de G20-top in Argentinië. De verklaringen na afloop laten namelijk nogal wat ruimte voor interpretaties.
Zo rept de officiële Chinese verklaring met geen woord over de wachttijd van negentig dagen. De staatsmedia in het land schreven dat idee toe aan het Witte Huis. Ook waren er verschillen tussen China's voorkeur voor Amerikaanse goederen en meldde Beijing niets over lagere importheffingen op Amerikaanse auto's.
Een radicaal andere inzet kan daar de reden van zijn, zeggen twee economen van de Citibank, Li-Gang Liu en Xiaowen Jin. Enerzijds ijvert de VS voor een China dat zich eerlijker gedraagt omtrent patenten en technologische ontwikkelingen. Beijing doet er anderzijds alles aan om te tonen dat het de onbalans in handel over en weer wil verkleinen. "Dit resultaat is beter dan waar de markt op durfde te hopen, maar de enorme onderlinge verschillen zijn nog niet weggenomen. De onderhandelingen moeten nog de nodige hobbels nemen."
Pronken bij eigen publiek
Ook hoofdeconoom Ian Shepherdson van het Britse onderzoeksbureau Pantheon Macroeconomics ziet weinig structureels in deze overeenkomst. "Het is een maatregel waarmee beide kampen kunnen pronken bij hun binnenlandse publiek. In plaats van een fundamentele wederopbouw van de handelsrelatie tussen de VS en China is het een lapmiddel dat een ramp voorlopig afwendt."
De negentig dagen kunnen weleens te kort zijn om alle onderliggende conflicten tussen Beijing en Washington op te lossen. Die gaan namelijk deels over de fundamentele opbouw van de Chinese economie, die gedomineerd wordt door staatsbedrijven. Een heikel punt in de ogen van Trump is de diefstal van Amerikaanse technologie door Chinese bedrijven.
Meerdere analisten verwachten dan ook geen wonderen aan het eind van de negentig dagen in maart. "Aangezien we in de voorbije acht maanden geen akkoord konden sluiten, lijkt het onwaarschijnlijk dat dat binnen negentig dagen wel lukt", zegt analist Ed Mills.
Deze maand nog moet er een Chinese delegatie naar Washington reizen om een begin te maken met onderhandelingen. Mills is er echter niet zeker op. "Wij zien het als 'enigszins' tot 'zeer waarschijnlijk' dat de onderhandelingen spaak lopen en dat de tariefverhogingen in maart gewoon doorgaan."